Aлт

Aлт, гялалзсан шар өнгөтэй, Au-гаар (Латин нэр нь aurum. Атомын тоо нь 79.) тэмдэглэгддэг, металл юм. Нягт, хувийн жин ихттэй мөртөө зөлөөн металл болох алт хамгийн амархан хэлбэрт оруулж болдог металл юм. 1 гр алтыг тавтаж хайш хайшаа 180 см хавтан үүсгэж болдог аж.

Алт ховор металл учир үнэтэй байдаг байна. Алтыг далайн ёроол, хад чулуу, газрын хөрснөөс олборлодог.

Дэлхийд нийт ашиглаж болохуйц алтны нөөц 49.000 тонн бөгөөд үүний %65 нь дэлхийд алтны олборлолт, үйлдвэрлэлтээрээ тэргүүлдэг АНУ, Канад, Австрали, Өмнөд Африкт байдаг байна. Өмнөд Африк 2007 онд 272 тонн алт олборлосон байхад Хятад 276 тонн алт олборлон жагсаалтыг тэргүүлсэн байна. Энэ нь 1905 оноос хойш суудлаа анх удаа бусдад алдсан тохиолдол аж. Орос, Канад, АНУ, Перу улсууд олборлолтоороо тэргүүлдэг улсуудын жагсаалтанд багтдаг байна.
Өмнөд Африкийн Tau Tona, Савука нар нь дэлхийн хамгийн гүнээс, 3.777 м, олборлололт хийдэг алтны уурхай аж.




Алт дээр хэлсэнчлэн зөөлөн металл тул хатуулаг чанарыг сайжруулахын тулд алтаар эдлэл хийхдээ орцонд нь мөнгө, гууль нэмдэг байна.
%100 цэвэр алтыг 24 крат гэж тооцдог. 18 крат алтны %75 алтны орцтой гэсэн үг. 18 кратын алт хольсон мөнгө, гуулины хэмжээнээс шалтгаалан өөр өөр өнгөтэй байдаг. %25 мөнгө агуулсан бол ногоон алт, тэнцүү хэмжээний (%12,5 мөнгө, %12,5 гууль) агуулсан бол шар, %6 мөнгө, %19 гууль агуулсан бол ягаан, %25 гууль агуулсан бол улаан алт болдог байна. 14 кратын алт бол орцондоо %14 мөнгө, %24 гууль, %60 алт агуулсан холиц юм. Цагаан алт нь Cu, Zn, Ni мөн Pd зэрэг элемэнтүүдийн холимог аж.
Алт, алмазыг жигнэж хэмжигдхүүн болох 1 крат нь 0,2 гр-тай тэнцдэг.


Aлтны арчилгаа


Анхаар;

* Алтан эдлэлээ чийггүй газар хадгалах хэрэгтэй.
* Хоол, кекс хийх зэрэг гар ажиллагаа шаардсан үйлдэл хийх үедээ бөгжөө гаргаж байх хэрэгтэй. Алт зөөлөн метал учир үрэгдэж үзэмжээ алдах магадлалтай.
* Хувцас хунар угаах зэрэг химин бодистой ажиллах үедээ алтан бөгж, эмгээ тайлж байх хэрэгтэй. Учир нь химийн бодис алтны өнгийг гандуулж болзошгүй.

Цэвэрлэх нь;

* 1 л усанд 15 гр саванд үрээд, 100 гр амониакийн хамтаар хийнэ. Цэвэрлэхийг хүссэн алтан эдлэлээ бэлтгэсэн шингэндээ 30 минут байлгаад гаргажирэн цавар усаар зайлаар илдсэн арисаар арчина.
* Алтан эдлэлээ савантай халуун усанд 15-20 минут байлгаад зөөлөн сойзоор алтан эдлэлийнхээ гадаад болон дотор талыг болгоомжтой үрнэ. Дараа нь цавар усаар сайтар зайлаад, арчиж хэрэглэнэ.
* Ингэж угаах бүрд (эдлэх бүр жингээсээ маш бага хэмжээгээр алдсаар байдаг.) алтан эдлэл тань жингээсээ бага багаар алдах тул байнга угаах нь тийм ч зөв санаа биш ажээ.